کشف یک ژن که تأثیر زیادی در کاهش توانایی ذهنی دارد

با افزایش سن حیوانات، الکتروفیزیولوژی ارتباطات هیپوکامپ مغز آن‌ها شروع به ضعیف شدن می‌کند. هیپوکامپ بخشی از دستگاه کناره‌ای مغز است که مرکز یادگیری انسان محسوب می‌شود. اکنون پژوهشگران در بررسی‌های جدید خود موفق به شناسایی خانواده ژن‌هایی شده‌اند که نشان می‌دهد یک ژن به چه نحوی می‌تواند تأثیر زیادی بر کاهش توانایی ذهنی مرتبط به افزایش سن بگذارد.

عنصر اصلی در این مورد، پروتئینی به نام FKBP است که وظیفه‌ی ترشح کلسیم درون سلول‌های عصبی را بر عهده دارد. در این پژوهش، به موش‌های مورد آزمایش، ویروس‌هایی تزریق شد که اساسا برای افزایش ترشح پروتئین FKBP1b طراحی شده‌اند. پژوهشگران سپس با بررسی هیپوکامپ موش‌ها دریافتند که موش‌هایی که به این روش درمان شدند، نسبت به دیگر موش‌ها با همان سن، عملکرد شناختی بهتری دارند.

پژوهش‌های گذشته نشان می‌داد که ترشح بیش از حد کلسیم با کاهش توانایی ذهنی در سنین بالا مرتبط است. در همین حال، افزایش پروتئین FKBP باعث افزایش عملکرد شناختی در موش‌ها شد. به این ترتیب یافته‌ی جدید پژوهشگران، سؤالات بیشتری در این زمینه مطرح می‌کند و ممکن است نتیجه‌ی این پژوهش بتواند امیدواری‌های زیادی برای درمان تغییرات ذهنی انسان در سنین پیری به وجود آورد.

گام بعدی برای پژوهشگران این بود که درک کنند چرا سطح این پروتئین با افزایش سن حیوانات کاهش می‌یابد و چگونه می‌توان از چنین اتفاقی جلوگیری کرد. در این مورد، بر اساس برخی پژوهش‌ها به نظر می‌رسد که شرایط متابولیسمی بدن یا تغییرات سلول‌های دیگر ممکن است عامل اصلی چنین فرایندی باشد.

جی. سی. گانت، پژوهشگر ارشد این پژوهش، در این مورد گفت:

یکی دیگر از سؤالات کلیدی این بود که چرا غلظت یون کلسیم (+Ca2) عامل اصلی در ابتلا به بیماری آلزایمر است. در اکثر اختلالات عصبی، افزایش غلظت این یون عامل مهمی است و شاید تغییرات میزان کلسیم در سلول‌های عصبی موجب برخی بیماری‌های مرتبط به دستگاه عصبی شود. اما این موردی است که هنوز به‌خوبی از آن اطلاع نداریم.

در این مورد، مشخصا نیاز به برخی آزمایش‌ بالینی است که نحوه‌ی رفتار پروتئین FKBP در انسان را به‌خوبی نشان دهد. گانت امیدوار است که چنین آزمایش‌هایی به‌زودی انجام گیرد. یافته‌های این پژوهش لزوما به این معنا نیست که دانشمندان موفق به کشف راهکاری برای کاهش توان ذهنی مرتبط به افزایش سن شده‌اند. اما با پژوهش‌های بیشتر ممکن است که دانشمندان قادر به درک این باشند که چرا چنین اتفاقی در بدن می‌افتد و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد.